वि.सं.२०८१ कात्तिक २८ बुधवार

स्वास्थ्यमन्त्री पटेलले मुस्लिम थोरै भएका देशमा गएर बच्चा जन्माउनु भनेपछि..!

पाकिस्तानमा प्रजनन दर

पाकिस्तानका स्वास्थ्यमन्त्री अब्दुल कादिर पटेलले केही दिनअघि देशको बढ्दो जनसङ्ख्यासँग जुध्न धेरै सन्तान जन्माउन चाहनेहरूलाई थोरै मुस्लिम भएका देशहरूमा जान सुझाव दिए । अब्दुल कादिर पटेलले विश्व जनसङ्ख्या दिवसको एक कार्यक्रममा बोल्ने क्रममा यस्तो अनौठो विचार राखेका थिए । हालै संयुक्त राष्ट्रसंघले जनसङ्ख्यासम्बन्धी आफ्नो प्रतिवेदन ‘वर्ल्ड पपुलेसन प्रोस्पेक्ट्स २०२२’ जारी गर्यो । जसमा यही वर्षको नोभेम्बरसम्ममा विश्वको जनसंख्या आठ अर्ब पुग्ने प्रक्षेपण प्रस्तुत गरिएको छ ।

सोही प्रतिवेदनमा भारत अर्को वर्ष चीनलाई उछिनेर विश्वको सबैभन्दा धेरै जनसंख्या भएको शीर्ष मुलुक हुने उल्लेख छ । त्यस्तै प्रतिवेदनमा पाकिस्तानको जनसङ्ख्या सन् २०५० मा ३६ करोड नाघ्ने लेखिएको छ । पाकिस्तानले जनसङ्ख्या नियन्त्रणको विषयलाई महत्व दिन थालेको छ । यसै सन्दर्भमा स्वास्थ्य मन्त्री कादिर पटेलको यस्तो व्यङ्ग्यात्मक भनाई आएको थियो ।

बलुचिस्तान अवामी पार्टी (बीएपी)क सांसद समिना मुमताज जहारीले एक कार्यक्रममा व्यक्त तलका धारणाले पनि पाकिस्तानको चिन्तालाई प्रतिबिम्बित गर्छ । तथ्याङ्कले भन्छ पाकिस्तान जमिनको हिसाबले विश्वको ३३ औं ठूलो देश हो, तर जनसंख्याको हिसाबले यो विश्वको पाँचौं ठूलो मुलुकमा पर्छ । पाकिस्तानमा अहिलेकै जनसंख्याको लागि पुग्ने स्रोतसाधन छैन भने थप जनसङ्ख्याले गाह्रो पार्छ,’ जहारीले भनिन् ।

बढ्दो जनसंख्यालाई लिएर यस्तै चिन्ता पाकिस्तानका स्वास्थ्यमन्त्रीको भनाइमा पनि देखिन्छ । अब्दुल कादिरले भने, ‘पाकिस्तानको जनसंख्या सन् २०३० सम्ममा २८.५ करोड हुनेछ, जुन चिन्ताजनक संख्या हो । हामी अल्लाहको प्रेमलाई कम गर्न खोजिरहेका छैनौं, हामी मुस्लिमहरूलाई पनि कम गर्न खोजिरहेका छैनौं । हामी मुस्लिमहरूलाई अझ राम्रो बनाउन चाहन्छौं । हामी मुस्लिमलाई थप शिक्षित र स्वस्थ बनाउन चाहन्छौं । केही मानिस हाम्रो कुरालाई बेवास्ता गर्छन् ‘अल्लाहले दिएपछि हामीले हात थापेका हौं’ भन्छन् । बच्चा जन्माउने हो भने तिनलाई म के सुझाव दिन चाहन्छु भने तपाई मुसलमान अल्पसंख्यक भएको मुलुकमा गएर बच्चा जन्माउनुस् । यहाँ त हामी धेरै भइसक्यौ ।’

पाकिस्तानका लागि बेलायती उच्चायुक्त क्रिश्चियन टर्नरले पनि आगामी ३० वर्षमा देशको जनसङ्ख्या दोब्बर हुने र त्यसले देशको स्रोत साधनमा उल्लेख्य भार थप्ने चिन्ता व्यक्त गरे । देशमा बढ्दो जनसङ्ख्यालाई नियन्त्रण गर्न टर्नरले पाकिस्तानमा परिवार नियोजनको विषयमा थप संवादको आवश्यकता रहेको बताए ।

भारतबाट अलग भएपछि सन् १९५० मा पाकिस्तानको जनसङ्ख्या ३.३ करोड थियो र त्यसबेला जनसंख्याको हिसाबले उ विश्वमा १४ औँ स्थानमा थियो ।

पाकिस्तानमा प्रजनन दर
कुनै देशको जनसंख्या बढ्ने, घट्ने कुराका महत्वपूर्ण सूचक हो, प्रजनन दर । पाकिस्तानको स्वास्थ्य मन्त्रालयको वेबसाइटमा रहेको तथ्याङ्कअनुसार देशमा हरेक महिलाले औसतमा ३.६ बच्चालाई जन्म दिइरहेका छन् ।
पाकिस्तान मुस्लिम देशहरूमा दोस्रो धेरै जनसंख्या भएको देश हो । तर पाकिस्तानमा गर्भनिरोधक साधनको प्रयोगको दर भने दक्षिण एसियामा सबैभन्दा न्युन रहेको छ ।